Geboren

11 juni 1923 Oberhausen (D)

Gedeporteerd

  • 25 augustus 1942 via Maastricht naar Westerbork
  • 28 augustus 1942 van Westerbork naar Cosel, nu Koźle (PL)

Vermoord

31 augustus 1944 Midden-Europa

Adres

Kruisherenstraat 30 (adres bestaat niet meer), Roermond

Familie

Zoon van Simon Juda Wollheim en Amalie Weinberg

De ouders van Mendel Jacob (Emil) Wollheim waren beiden afkomstig uit het Poolse Warschau. Zijn vader vluchtte naar Duitsland omdat hij zijn dienstplicht niet in Polen wilde vervullen. Hij trad er in het huwelijk en ging (mogelijk illegaal) wonen aan de Moltkestraße 13 te Oberhausen, het adres waar Emil werd geboren.

Mendel Jacob Wollheim, ca.1931
Emil Wollheim als jongen, ca. 1930-1932. Fotocollectie familie Horowitz.
Mendel Jacob Wollheim, ca. 1930
Een uitstapje met links Emils vader Simon Wollheim, achter het stuur Emil zelf en in het midden zijn moeder Amalie Weinberg. Fotocollectie familie Horowitz.

Om uit de greep van de nazi’s te blijven vestigde het gezin Wollheim-Weinberg zich op 6 mei 1933 op het adres Kapellerlaan 115. Na nog op twee andere adressen te hebben gewoond verhuisde het gezin op 10 december 1939 naar de Kruisherenstraat 30. Emil ging naar de ambachtsschool en werd elektrotechnicus. Zijn vader vond het veiliger dat hij een praktisch beroep leerde, zodat hij zich in noodsituaties makkelijker zou kunnen redden. Emils moeder overleed in 1943 en werd begraven op het joodse gedeelte van het Oude Kerkhof in Roermond. Zijn vader zat op verschillende plaatsen ondergedoken, overleefde de oorlog en hertrouwde. Op 25 augustus 1942 kreeg Emil Wollheim het bevel zich diezelfde dag te melden bij de Sicherheitspolizei (SiPo) in Maastricht. Van daaruit ging hij diezelfde avond op transport naar het Durchgangslager Westerbork en enkele dagen later richting Auschwitz. Kort voor het eindstation, in Cosel, werd hij bruut uit de trein gehaald om te werk gesteld te worden in één van de werkkampen in de regio. Eind 1943 werd hij met een ziekentransport overgebracht naar het kamp Blechhammer, nu Blachownia Śląska (PL). Een maand later werd hij, nog steeds ziek, naar een ander kamp overgebracht. In augustus 1944 zou hij opnieuw in Blechhammer gesignaleerd zijn. Achteraf is hij dood verklaard met als overlijdensdatum uiterlijk 31 augustus 1944 en een onbekende overlijdensplaats.

Links

Literatuur

  • Hein van der Bruggen, ‘De ondergang van joods Roermond 1940-1945’, Spiegel van Roermond 14 (2006), p. 20-51
  • Herman van Rens en Annelies Wilms, Tussenstation Cosel. Joodse mannen uit West-Europa naar dwangarbeiderskampen in Silezië. Maaslandse Monografieën 84 (Hilversum 2020)
  • Hein van der Bruggen, Aspecten van Joods Leven in Roermond en Midden-Limburg 1275-2018 (Hilversum 2021), p. 243-244, 274, 277