Door John Vaessen

Op 1 juli 1856 opende Karel (Charles) Nijs ten huize van zijn ouders aan de Neerstraat ‘zijne apotheek’, zoals destijds te lezen was in de plaatselijke krant De Roermondenaar. In 1863 meldde zich bij hem de vijftienjarige uit Rotterdam afkomstige weesjongen Fredericus Augustinus (Frits) Haan (1848-1916) met het verzoek er te mogen assisteren. Na het overlijden van zijn beide ouders had Frits uiteindelijk onderdak gekregen in het weeshuis De Stenen Trappen te Roermond. Hij ging vervolgens farmacie studeren aan de universiteit te Amsterdam, waar hij op 25 juli 1873 het vereiste diploma behaalde en na het volgen van enkele stages in 1874 terugkeerde naar Roermond om weer aan het werk te gaan in de apotheek aan de Neerstraat, maar nu als volwaardig apotheker. Precies een half jaar later kocht hij het pand van zijn voorganger Karel Nijs, die er de voorkeur aan gaf te gaan rentenieren en nam hij de apotheek over. Kort daarna trouwde hij met de vijf jaar jongere Clementina Hubertina Henriette Bocken (1853-1930) uit Venlo. Twee jaar later kocht Frits Haan het belendende pand aan de zuidzijde waarover hij op 1 mei 1887 de definitieve beschikking kreeg. Die datum wordt als het begin beschouwd van Apotheek F.A. Haan aan de Neerstraat (vanaf 1900 nummer 22). Maar uit onderstaande factuur blijkt dat F.A.Haan reeds in 1882 als zelfstandig apotheker fungeerde.

Nota FA Haan.JPG

Clemens Haan

De oudste zoon van het echtpaar Haan-Bocken, Clemens Josephus Hubertus Haan (1876-1916), trad in het huwelijk met de in Luik geboren Marie Canoij (1876-1929) en ontving in1897 aan de Amsterdamse universiteit zijn apothekersdiploma. Een jaar later opende hij zijn apotheek aan de Hamstraat. Clemens Haan overleed, evenals zijn vader Frits, in 1916 aan een nieraandoening. Beiden zijn met hun echtgenoten begraven in één van de twee familiegraven op het Oude Kerkhof.
De in 1880 geboren zoon Joseph (Sef) Haan, gehuwd met Mimi Werdmölder, vertrok als apotheker in dienst van het farmaceutisch bedrijf Rathkamp & Co naar Java, waar destijds twee apotheken van de firma gevestigd waren. Na zijn verblijf in Nederlands-Indië vestigde hij zich in Amersfoort, waar hij ook is overleden en begraven.

Mathilda Haan

Na de dood van haar vader in 1916 nam het jongste kind Mathilda Alexia Frederica Hubertina Haan (1886-1974) de apotheek van vader Frits over. Over Mathilda (Tila) Haan is veel gepubliceerd. Toen ze twaalf jaar was ging ze, in navolging van haar drie broers, naar de in 1864 opgerichte Roermondse Rijks-HBS. Evenals haar broer Ernest legde Mathilda in 1903 met goed gevolg haar eindexamen af. Ze volgde haar broers Clemens en Sef naar de Universiteit van Amsterdam waar beiden reeds farmacie studeerden. Op 3 juli 1907, op 21-jarige leeftijd, studeerde zij succesvol af als apotheker. Haar broer Ernest koos voor een militaire loopbaan, ging studeren aan de Koninklijke Militaire Academie (KMA) in Breda en werd uiteindelijk luitenant-kolonel der infanterie en territoriaal bevelhebber in Zuid-Limburg. Vanaf 1919 was Mathilda Haan politiek actief, werd ze één van de eerste vrouwelijke gemeenteraadsleden in Nederland en spande ze zich zeer in voor vrouwenemancipatie. In 1923 trad zij in het huwelijk met Henri Lodewijk en beëindigde ze haar politieke carrière. In 1945 droeg zij de apotheek over aan haar neef Frits. Uiteindelijk nam zij haar intrek in een bejaardenhuis in Horst, waar ze, 88 jaar oud, in 1974 overleed. Haar laatste rustplaats bevindt zich bij haar echtgenoot Henri Lodewijk op het kerkhof van de Dionysiuskerk te Asselt.

Frits Haan

Frits Johan Ernest Hubert Haan (1912-2000) werd geboren te Amersfoort en trad in het huwelijk met Froukje Gerritsma, afkomstig uit Assen. Van 1941 tot 1945 assisteerde hij zijn tante Mathilda in de apotheek aan de Neerstraat. Aangezien de kinderen van Frits en Froukje geen belangstelling voor de farmacie hadden, verkocht ‘Frits de Tweede’ de apotheek in 1973 aan zijn collega Fred van Gemert, die – hoewel geen Haan – geheel in de geest van de familie de 100-jarige traditie van Apotheek Haan-Neerstraat voortzette. Ook het echtpaar Haan-Gerritsma heeft zijn laatste rustplaats in een familiegraf op het Oude Kerkhof. Vanaf het jaar 2000 gingen alle Roermondse apotheken over tot verkoop van hun bedrijf aan groothandels. Daarmee kwam er, na een voortzetting van nog enkele jaren onder de naam Reinald Apotheek aan de Graaf Reinaldstraat 7, een definitief einde aan het begrip Apotheek Haan-Neerstraat.

Ontleend aan John Vaessen, ‘Dood, maar niet vergeten’. Graven en grafkelders op ‘den Aje Kirkhaof’ in Roermond (Roermond 2019) en John Vaessen, ‘Van pharmacien tot apotheker. Roermondse apothekers door de eeuwen heen’, Spiegel van Roermond 2017.
Foto nota F.A. Haan: archief John Vaessen.