De hoofdverantwoordelijkheid voor deze uitbreiding van de Westwall kwam te liggen bij de politieke leider van de aangrenzende Duitse gouwen, gouwleider Florian. Samen met de Organisation Todt kreeg hij toezicht op de uitvoering van de werkzaamheden. Daaronder viel ook het inzetten van de burgerbevolking. De oostelijke Maasoever was ingelijfd bij Duitsland zowel politisch als verwaltungsmäßig. De inwoners van Roermond dreven de spot met de inlijving. Deze inlijving was voor bepaalde tijd en er werd geen definitieve status aan gegeven. Roermond kreeg een Duitse burgemeester, de heer Lorenzen. Hij had bericht ontvangen dat hij voor een opdracht van veertien dagen naar Nederland moest.
De stemming onder de bevolking van Roermond werd steeds neerslachtiger. Dit om een tweetal redenen: ten eerste vanwege het feit dat Roermond vermoedelijk deel zou uitmaken van het strijdtoneel en ten tweede vanwege de schaarse voedselvoorziening. Er kwam ook steeds meer zwaar geschut in of rond Roermond te staan. Er stond een grote tank net naast het huis van Hirsch in Roerzicht, gericht naar de Maas. Deze tank was beschadigd tijdens de invasie van Normandië, bij Caen. De tank was hiernaartoe gebracht, werd gerepareerd en meteen weer gevechtsklaar gemaakt.
Er werden 7000 dwangarbeiders, de zogenoemde Ostarbeiter, aangevoerd. Deze arbeiders werden in verschillende scholen en kloostergebouwen ondergebracht.
Ook de Roermondse mannen moesten helpen bij het graven van tankgrachten en loopgraven en het maken van versperringen. Er werd een Anordnung verspreid waarin stond dat de Roermondse mannen zich moesten melden. Voor het stadhuis stond een lange rij met inwoners die een vrijstelling wilden hebben. De respons op de Anordnung bleef klein.
Sinds 12 september zaten er meer dan 1000 Russen in de kweekschool en nog eens 1000 in het Bisschoppelijk College. Ze zagen er erbarmelijk slecht uit. De bevolking van Roermond kreeg medelijden met de Russen. Ze brachten boterhammen, sigaretten, tabak en kledingstukken. Er ontstond een druk contact tussen de Roermondenaren en de Russen. Er doken steeds meer Russinnen onder. Op een gegeven moment werd het verboden om bij de Russen in de buurt te komen.
Om vrijstelling te krijgen voor de Schanzarbeit brachten sommige burgers een bezoek aan de dokter. Bij vaststelling van lichamelijke gebreken moest men met het briefje van de dokter naar de Ortsgruppenleiter. Deze Ortsgruppenleiter bepaalde dan of men vrijstelling kreeg en voor hoe lang.
Omdat maar weinig mannen zich hadden aangemeld, vonden er in een groot deel van de stad razzia’s plaats. De mannen die opgespoord werden moesten gaan graven aan de andere kant van de Maas. Maar de meeste mannen doken onder. Overal zaten onderduikers. Er werden huiszoekingen gedaan, het werd een complete mensenjacht. Niemand durfde zich op straat te vertonen. Veel mannen konden zich verborgen houden, maar velen werden ook uit hun schuilplaatsen gehaald en naar het werk gedreven. Het graven van de verdedigingswerken ging de Duitsers niet vlug genoeg.
Aan Geallieerde zijde werden er intussen plannen gemaakt om het bruggenhoofd Venlo te elimineren en Roermond vanuit het zuiden in te nemen. De Amerikaanse commandanten zagen dit als een gemakkelijke klus. Volgens kolonel Platt, hoofd inlichtingen van 29 Army, bevonden er zich in het bruggenhoofd Venlo slechts 3000 Duitse soldaten waarvan het merendeel niet meer bereid was om veel tegenstand te bieden. Dit bleek een grove inschattingsfout. In werkelijkheid zaten er eind september circa 25.000 Duitse soldaten in het bruggenhoofd.