Door John Vaessen
In de jaren zestig van de vorige eeuw was De Paerssjtal, zoals de beide locaties in het algemeen in een adem genoemd werden, dé uitgangsplek in Roermond voor de iets oudere jeugd en jongvolwassenen. In die eerste jaren vonden diverse jazzbands er hun onderkomen. De Roermondse Jazzsociëteit was er kind aan huis en nodigde bekende artiesten uit om hun muziek in café Heinsberg ten gehore te brengen, zoals de Circus Square Jazzband, Les Coupains en jazzpianist Louis van Dijk. De eerste ideeën voor het Hammerveld Jazz Festival werden regelmatig onder het genot van een glaasje bier aan de ‘ronde’ tafel (een ovaalvormige tafel die vóór het buffet stond) besproken. Zowel artiesten alsook bezoekers uit alle lagen van de bevolking, voelden zich er thuis. Zo kon men de latere schrijfster Connie Palmen er met enige regelmaat aantreffen. De jongeren waren meestal in De Paerssjtal te vinden en de rijpere jeugd, die in was voor een goed gesprek, vond zijn toevlucht in café Heinsberg.
Ontstaansgeschiedenis
Petrus (Piet) van Dinter werd in 1863 geboren in het Limburgse Oyen, een dorpje tussen Kessel en Baarlo. Op 30 mei 1890 werd hij ingeschreven in het bevolkingsregister van Roermond. Hij was werkzaam als koetsier en woonde destijds aan de Roerkade (de ‘Werf’) 13. In 1893 trad hij in Weert in het huwelijk met de in 1871 in die plaats geboren Sophia Everaerts. Op 8 januari 1901 kreeg hij vergunning van de gemeente Roermond om het cafébedrijf van Frans Peters op de locatie Zwartbroekstraat (voorheen nummer 34) genaamd ‘Heinsberg’ over te nemen. De oorsprong van deze naam is helaas niet bekend. De naam Piet van Dinter voegde hij eraan toe. Naast het kleine café Heinsberg had Van Dinter er eveneens een winkeltje in koloniale waren, een hotel en een paardenstalling. Achter de trapjes (de fauteuiltjes) was voorheen een open ruimte, die later overdekt werd. Daarachter lagen de stallen, die toegankelijk waren vanaf de Minderbroedersingel, de latere ingang van café-bar De Paerssjtal. Piet en Sophia van Dinter verhuisden in 1929 naar de Kapellerlaan 165. Na hun overlijden in respectievelijk 1933 en 1950 werden beiden begraven op het Oude Kerkhof te Roermond.
Café Heinsberg
Het echtpaar Van Dinter-Everaerts kreeg naast vijf dochters één zoon Johannes (Sjeng), later gehuwd met Helena Langenhoff uit de Brugstraat. In 1928 nam Sjeng de zaak van zijn ouders over. De handel in koloniale waren werd beëindigd en daarvoor in de plaats kwam een bodehuis. Dit was een soort distributiecentrum, waarvan er meerdere in de stad gevestigd waren. Voermannen uit de omgeving haalden de daar afgegeven pakjes af en brachten ze met paard en wagen naar de ontvangers. De paarden van de voerlui konden uitrusten in de stalling, terwijl de vracht klaar lag in de, later bekende, galerij van het etablissement.
Toen Sjeng van Dinter in 1955 aan een hartaanval overleed, bleef zijn vrouw alleen in de zaak achter. Hun drie dochters waren inmiddels getrouwd en woonden niet meer thuis. In 1957 vertrok ook Lène van Dinter-Langenhoff uit de zaak en ging wonen aan de Dr. Leursstraat 12. Het complete pand (café, woonhuis en stallingen) werd verhuurd aan de bierbrouwer Huyben uit Horn. In die tijd werd ook het achterste gedeelte, met de voormalige paardenstallen en de galerij, bij het café getrokken. Stille getuigen hiervan waren nog de originele voerbakken en de ruiven aan de muren, die versierd waren met afbeeldingen van spreuken die betrekking hadden op paarden, en twee opvallende reliëfs, vervaardigd door de bekende kunstenaars René en Dolf Wong. Uiteindelijk werd de zaak gesloten en het pand onbewoonbaar verklaard.
Echtpaar Helwegen-Van Dinter
In 1962 keerde de jongste van de drie dochters van het echtpaar Van Dinter- Langenhoff, Mia van Dinter (echtgenote van Leike Helwegen), terug naar haar ouderlijk huis. Na talrijke aanpassingen werd het pand in 1963 weer bewoonbaar verklaard en volgde op 4 Juli 1963 de heropening van café Heinsberg / café-bar De Paerssjtal. Het echtpaar Helwegen-Van Dinter wist door de jaren heen er een bloeiende zaak van te maken, die een begrip werd in Roermond. In 1967 waren de beide cafés uit hun jasje gegroeid en aan verbouwing toe. In Heinsberg verdween de oude kolenkachel en kwam er – onder hevig protest van de vaste clientèle – gasverwarming. In café-bar De Paerssjtal werd de bar tot elf meter verlengd en werden de barkrukken vervangen door zogenaamde tractorzadels. Het karakter van de beide zaken bleef echter onaangetast. In café Heinsberg bleef Lei achter de tap staan en in De Paerssjtal waren het Huub Linssen en Twan Heusen die het pilsje tapten. Vanwege medische redenen moest de derde en laatste generatie Van Dinter op 20 januari 1977 met pijn in het hart de deuren van de beide zaken sluiten, waarna het pand verhuurd werd aan de brouwerij Amstel. Er waren diverse opvolgers maar helaas telkens van korte duur. Een verwoestende brand zorgde er bovendien voor dat een groot deel van het typische meubilair zijn laatste gang naar de container vond. In 1986 werd de van oorsprong vertrouwde Paerssjtal omgebouwd tot dancing. De prachtige wandschilderingen van de gebroeders Wong verdwenen onder een dikke laag witsel en de beide reliëfs (een vrouwelijke centaur die achtervolgd werd door een kudde mannelijke centauren) zijn helaas nooit meer terug gevonden. De bekende sfeer en daarmee de ‘ziel’ van de beide locaties van vroeger was daarmee voorgoed verdwenen. In 1993 viel het doek definitief toen café Heinsberg en café-bar De Paerssjtal werden verbouwd tot het huidige Griekse specialiteitenrestaurant Irodion.
Gegevens ontleend aan Begraafregister Stichting Oude Kerkhof
Met dank aan Karin Wallrafen-Helwegen, Herkenbosch, en Mia Helwegen-Van Dinter (Mia van De Paerssjtal), Roermond