Dat rechtop zitten lukte trouwens niet iedereen. Vloeren, muren en plafonds wiebelden. Kasten en planten vielen om, voorwerpen vielen van wandplanken naar beneden. Uit de grond steeg een angstaanjagend grommend geluid op.
Mensen vluchtten hun huis uit en kwamen elkaar op straat in nachtkleding tegen. In het donker, want de elektriciteit was uitgevallen. Bij Herkenbosch spoten zandfonteinen uit de grond. Sommigen probeerden familieleden te bellen, maar alle lijnen waren bezet. Anderen zetten de radio en de tv aan en zochten de rampenzender. Maar die was nog niet in de lucht. 

Meer dan één schok

Het duurde lang voor het eindelijk licht werd. Mensen waren bang en voelden zich klein en hulpeloos. In de loop van de lange, onheilspellende nacht volgde nog een tweede schok, en een derde. Die tweede was ook niet gering: 4,8 op de schaal van Richter. In de weken erna kwamen er nog zo’n 200 naschokken voor, met sterktes tot 3,8 Richter.
Achteraf realiseerden sommigen zich dat ze iets hadden voelen aankomen. De dag tevoren hing er een vreemde spanning in de lucht. Mensen hadden het koud en warm tegelijk. 

De Peelrandbreuk

De aardbeving werd veroorzaakt door de Peelrandbreuk, een barst in de aardkorst. Die breuk is niet overal te zien, maar op sommige plekken wel, bijvoorbeeld in het Meinweggebied. Hij doet zich dan voor als een hoogteverschil van zo’n twee meter. Het lage gedeelte wordt de Roerdalslenk genoemd, het hoge gedeelte de Peelhorst. De bochten van de Maas in Midden-Limburg tussen Linne en Roermond zijn veroorzaakt doordat de rivier zich daar om de Peelhorst heenslingert.
De Peelrandbreuk is nog steeds in beweging. Meestal zakt de Roerdalslenk heel geleidelijk, onmerkbaar langzaam weg ten opzichte van de Peelhorst. Maar op 13 april gebeurde dat dus met een schok. Dat was trouwens niet voor het eerst. Op 26 augustus 1878 was er ook een grote beving geweest, die net over de grens in Duitsland veel schade had veroorzaakt.
Het epicentrum van de aardbeving lag enkele kilometers ten zuidoosten van Roermond op een diepte van zeventien kilometer. De beving veroorzaakte een scheur die duidelijk te zien was langs de Maas bij Leeuwen.

aardbeving-scheur-bij-leeuwen
Foto: G. Houtgast / KNMI.

Schade

Er was voor zo’n € 125 miljoen aan schade, waarvan € 77 miljoen in Nederland. Onder meer de Munsterkerk, de Minderbroederskerk en de Laurentiuskerk in Maasniel raakten beschadigd, maar ook veel huizen langs de Julianalaan in Maasniel. Foto’s van de schade worden bewaard in de collecties van het Gemeentearchief.

gedenkteken-aardbeving-bij-minderbroederskerk
Gedenkteken bij de Minderbroederskerk. Foto: Gemeentearchief.


Grote afbeelding: het ingestorte gewelf van de Sint-Laurentiuskerk in Maasniel. Foto: Gemeentearchief.