Op 5 november 1259 vaardigde paus Alexander IV een charter uit inzake Roermond. Een charter is een op perkament (dun papierachtig materiaal gemaakt van dierenhuid) geschreven oorkonde die voorzien is van een zegel. Een pauselijk charter wordt ook wel een bul genoemd. Dat woord is afgeleid van het Latijnse woord bulla, de naam voor het (meestal) loden zegel van de paus. Het charter uit 1259 is het oudste archiefstuk in het Gemeentearchief Roermond. Jammer genoeg is het pauselijk zegel in de loop van de eeuwen verloren gegaan.

Wat is de inhoud van het charter? Paus Alexander IV verleende, op verzoek van de meesters (het bestuur) en de broeders van het hospitaal van de Heilige Geest in Roermond, een aflaat van 40 dagen aan iedereen die bijdroeg aan de bouw van het hospitaal. Deze instelling, het Oude Gasthuis, was voor zover bekend de eerste zorginstelling voor zieken en arme reizigers in de geschiedenis van Roermond. Het gebouw lag op de hoek van de Heilige Geeststraat en de Munsterstraat. Een aflaat is een (gedeeltelijke) kwijtschelding van de tijdelijke straf die een gelovige heeft gekregen na het belijden van zijn of haar zonden. Velen die het zich konden veroorloven waren van harte bereid een aflaat te verdienen om zo hun zielenheil veilig te stellen.